1. Lối Đi Chung Là Gì?
Trong quy định về lối đi chung của pháp luật, khái niệm này lại không được giải thích cụ thể, tuy nhiên, có thể hiểu một cách đơn giản lối đi chung chính là phần diện tích đất chung mà ở đó, các hộ gia đình hoặc chủ sử dụng đất cắt ra để làm lối đi ra, nối với đường giao thông công cộng.
Các vấn đề liên quan tới lối đi chung được quy định cụ thể trong luật
Khái niệm này còn được gọi với tên là ngõ đi chung. Xét về mặt nguồn gốc, lối đi chung có thể được hình thành nên từ một số cách như sau:
– Là lối mòn có sẵn, được sử dụng trong một thời gian dài.
– Khi người sử dụng đất chia tách thửa, họ dành ra một diện tích nhất định để làm đường ra nơi công cộng, cũng có thể đây là ranh giới để ngăn cách, phân biệt các thửa đất với nhau.
– Trong quá trình phân chia hoặc chuyển nhượng đất, các bên thỏa thuận hoặc cơ quan có thẩm quyền quyết định mở ra để đảm bảo cho nhu cầu chính đáng, cần thiết trong đời sống của con người.
Bởi vì khái niệm lối đi chung chưa được chỉ rõ, dẫn tới việc quy định về kích thước lối đi chung cũng không cụ thể, nguyên nhân vì trong thực tiễn, điều này là bất khả thi, tùy nhu cầu của người dân cũng như đặc điểm của thửa đất mà kích thước có thể khác nhau.
2. Một Số Quy Định Về Lối Đi Chung
Lối đi chung tưởng như rất đơn giản nhưng xoay quanh vấn đề này có thể nảy sinh nhiều tranh chấp. Chính vì vậy, pháp luật Việt Nam đã có những quy định rất cụ thể về lối đi chung.
Lối Đi Chung Thuộc Sở Hữu Của Ai?
Như trên đã nói, đây là phần đất mà một hoặc một số cá nhân dành ra để làm lối đi nối với đường giao thông công cộng nên việc xác định quyền sở hữu phụ thuộc vào tình trạng lúc ban đầu của mảnh đất.
Lối đi chung không được cấp sổ đỏ riêng
Nếu trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có ghi nhận quyền sử dụng đối với một diện tích đất xác định, bao gồm cả lối đi chung hoặc có giấy tờ chứng minh được chuyển nhượng, thừa kế hoặc cho tặng đối với mảnh đất ấy thì lối đi chung lúc bấy giờ thuộc quyền sở hữu của cá nhân, tập thể đó.
Điều này có nghĩa rằng với câu hỏi lối đi chung có được cấp sổ đỏ không thì câu trả lời là có, và sổ đỏ không cấp riêng cho lối đi mà chung cho cả mảnh đất.
Lối Đi Chung Có Được Bán Không?
Với câu hỏi này, bạn có được bán lối đi chung hay không phụ thuộc vào việc phần đất ấy có thuộc quyền sử dụng của bạn, đã được cơ quan có thẩm quyền công nhận hay không. Nếu bạn có giấy chứng nhận quyền sử dụng, bạn được quyền bán.
3. Một Số Tranh Chấp Lối Đi Chung Thường Gặp
Trong thực tế có thể xảy ra một số tranh chấp lối đi chung thường gặp như:
Trổ Cửa Sang Lối Đi Chung
Trong trường hợp quyền sử dụng đất của bạn bao gồm cả diện tích lối đi chung mà hàng xóm vẫn trổ cửa ra vào sang phần đất này thì bạn có quyền yêu cầu người đó bít cửa lại.
Trường hợp phần đất này thuộc sở hữu của xã thì hành động trổ cửa ra vào để sử dụng lối đi không vi phạm pháp luật.
Rào, Chắn Lối Đi Chung
Một số người có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với lối đi chung, họ muốn rào lại, không sử dụng nữa thì cần căn cứ vào điều kiện thực tế.
Nếu việc rào, chắn không ảnh hưởng tới các cá nhân khác thì bạn có quyền thực hiện bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, nếu điều này khiến cho một hoặc một số căn nhà xung quanh không có đường ra nữa thì cần có sự thỏa thuận giữa các bên.
Căn cứ vào quy định về lối đi chung thì đối với chủ sở hữu của bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ khác khiến cho không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng thì có quyền được yêu cầu các chủ vây bọc cho mình một lối đi hợp lý. Lối đi này được tạo ra ở trên phần đất liền kề, đảm bảo sự thuận tiện và hợp lý nhất.
Tuy nhiên, để làm được điều này, người hưởng quyền có lối đi qua cần thỏa thuận và đền bù cho bất động sản vây bọc.
Tranh chấp liên quan tới đất đai luôn phức tạp
4. Xử Lý Hành Vi Cản Trở Lối Đi Chung
Khi phát hiện các hành vi cản trở lối đi chung, người dân có quyền tố cáo với các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Theo đó, nếu lối đi chung thuộc quyền sử dụng đất đai của cá nhân, cá nhân đó có quyến tố cáo, khiếu nại và người vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật, có thể phải bồi thường tùy mức độ cho người bị thiệt hại.
Nếu lối đi đó thuộc quyền sở hữu của tập thể, người vi phạm cũng bị xem xét xử lý tùy theo tính chất cũng như mức độ vi phạm.
Khoản 2 và Khoản 3, Điều 11, Nghị định 102/2014/NĐ-CP đã quy định mức phạt tiền từ 2 triệu đồng tới 10 triệu đồng ở khu vực nông thôn và từ 5 triệu đồng tới 30 triệu đồng ở khu vực đô thị với hành vi đào bới, xây tường, hàng rào khiến thiệt hại hoặc cản trở việc sử dụng đất của người khác. Cùng với đó, phải không phục nguyên trạng đất trước như khi xảy ra vi phạm.
Với những vi phạm như cơi nới, lấn chiếm hoặc sử dụng không đúng mục đích,… cũng có những quy định cụ thể của pháp luật.
Rào, chắn trái phép lối đi chung sẽ bị pháp luật xử lý
Đồng thời, tại Điều 35 và 39 của Bộ Luật Dân sự năm 2015 thì tòa án nhân dân cấp huyện nơi đang có tranh chấp liên quan tới vấn đề lối đi chung là cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
Hy vọng với những lý giải cho quy định về lối đi chung được Batdongsan.com.vn đề cập trên đây đã giúp cho bạn có những thông tin cơ bản, đồng thời biết cách ứng xử phù hợp khi có tranh chấp xảy ra.
Hà Linh ( batdongsan.com.vn )
